10 apr 2010

Psychoanalyse zit in de put


Het is droevig gesteld met de psychoanalyse in Nederland, nu deze behandeling van de verstoorde gemoedsrust niet meer in het basispakket van de ziektekostenverzekering zit. Onze nationale zwartkijker zei al eens: "de tijd heelt alle wonden en slaat er nog veel meer". Dat zou een aanwijzing kunnen zijn, maar sceptici als ik stellen zich de vraag of een man als Sigmund Freud wel in staat geacht moet worden zo'n therapie te ontwerpen, als hij een dame adviseert zich aan de neus te laten opereren, om van de aandrang tot masturberen te genezen. Het was een groot fiasco, omdat de chirurg zo slordig was een stuk verband in de wond achter te laten, waardoor een hevige ontsteking optrad en we wisten het al voor de geboorte van Johan Kruyf, wie zijn neus schendt schendt zijn aangezicht en anders had Johan ons wel even bijgepraat. Dat geschonden aangezicht zal vast niet geholpen hebben om de dame van de noodzaak tot zelfredzaamheid af te helpen.
Kortom, ik heb mijnheer Freud altijd al een charlatan gevonden, sinds ik hoorde dat de duur van zo'n therapie vaak zo'n twintig jaar beslaat. Je ligt zeer frequent op een bank en je vertelt iemand, die nauwelijks aanwezig is, wat je allemaal overkomt, wat je overkomen is en hoe je gevoelens daarover zijn. Nu heb ik persoonlijk een afschrikwekkende jeugd gehad, maar ik zag er voordeel in, omdat ik er verschrikkelijk veel van geleerd heb en daar had ik geen seconde therapie voor nodig. Daar komt bij dat mijn problematisch jeugd al meer dan een halve eeuw achter me ligt en dan zou je toch echt eens iets anders moeten verzinnen om onverteerbare karakterfouten te rechtvaardigen of je moet er domweg zelf iets aan doen.
En natuurlijk heb ik daarna ook al het normale gezeik gehad waar iedereen in het leven onderdoor moet. Shit happens.
Maar psychotherapie heeft voorheen echt niet altijd voor iedereen opengestaan, bijvoorbeeld niet voor de eenvoudige van geest en bovendien werd de behandeling ook al volgens de eigen beginselen inflatoir, toen hele groepen met elkaar, dus tegelijk, in psychoanalyse gingen. Dan wordt het toch meer een soort kringgesprek, waardoor je op zichzelf en met een normaal functionerende geest al depressief kunt worden. Uiteraard kan bij frustratie een babbeltje wel wat troost bieden in bepaalde gevallen. Daar heb je vrienden voor.
Soms is er absoluut geen oplossing of verlichting denkbaar, bijvoorbeeld als je een zoon hebt die door complicaties bij de geboorte het verstand heeft van een kanarie zonder de bijbehorende vaardigheden en straks op 18 augustus reeds 37 jaar een vrijwel plantaardig leven heeft. Dat los je niet op door er over te praten en het heeft ook niks met je onderbewuste te maken. Het is - zacht uitgedrukt - gewoon kut, klote, shit en dat blijft het.
Daarom is het maar goed dat er geen god bestaat, want anders zou die er de hand in hebben en dan moet je zo'n almachtig opperwezen met alles wat je bent en hebt gaan haten.
Haat, daar houd ik helemaal niet van, maar je zou wel moeten.
Zo heb ik het idee dat het waarschijnlijk voor de geestelijke volksgezondheid heel nuttig zou zijn, als iedereen nu eens eindelijk ophoudt te geloven tegen beter weten in en gewoon te wennen aan het realistische idee dat er niks komt na de dood, zoals er voor de geboorte ook niks was. Je hebt maar één leven en maar één kans om er iets van te maken wat de moeite waard is, zodat je er nog plezier in kunt hebben. Daarna is het afgelopen en je kunt dan niets meer goedmaken, inhalen of overdoen. Het voordeel is, dat je ook niet bang hoeft te zijn voor wat je na de dood te wachten staat. Er zal niets zijn, ook geen straf als je een heel slecht mens bent geweest. Het enige motief om als een goed mens door het leven te gaan, kan alleen maar zijn, omdat dit meer plezier, meer levensgeluk, oplevert. Dan heb je het, ondanks alles, toch nog goed gehad en kun je tevreden voorgoed de ogen sluiten.
Nou, moet je daar nu twintig jaar lang voor in psychoanalyse gaan?
Dat wil er bij mij niet in.

Geen opmerkingen: