11 nov 2010

BP betekent niet "Be Prepared"



In de NRC staat:
De Britse oliemaatschappij BP heeft in de aanloop naar de olieramp in de Golf van Mexico niet bewust risico’s genomen bij het boren. Dat is de voorlopige conclusie van de commissie die de ramp onderzoekt.

Dat is een grof schandaal.
  • vast staat dat de bemanning van het boorplatform de alarminstallatie had uitgeschakeld om niet gestoord te worden;
  • vast staat dat de casing die door Halliburton was verzorgd niet volgens de eisen was uitgevoerd;
  • vast staat dat er een tweedehands onbetrouwbare en niet uitgeteste blow-out preventer (BOP) was geplaatst en
  • eveneens staat vast dat BP van al deze mankementen tevoren op de hoogte was en om tijd en geld te sparen geen maatregelen nam.

Een ramp kon niet uitblijven bij zoveel bewust genomen risico.
Om dat in te zien moeten we even op de techniek ingaan.
De olie of het gas zit diep onder de zeebodem al miljoenen jaren opgesloten onder een laag van ondoordringbaar gesteente, de zogenaamde cap-rock, en daarin wordt een gat geboord dat beduidend ruimer is dan de pijp waardoor de olie of het gas later naar boven moet komen. In dat diepe gat wordt een buis neergelaten, waardoor het materiaal voor de casing wordt geperst, feitelijk vrij ordinair beton, dat dan onderuit die pijp komt en aan de buitenkant daarvan helemaal omhoog geperst wordt tot aan de zeebodem. Dat ging dus niet helemaal goed. De bedoeling is dat er geen olie of gas meer buiten die pijp om omhoog kan komen door het veel ruimere boorgat. Vervolgens wordt er nog iets verder door de cap-rock geboord tot het reservoir is bereikt en dan wordt alles hermetisch afgesloten terwijl de bronpijp wordt geplaatst en in het midden met bijvoorbeeld cement wordt gefixeerd. Uiteindelijk is de betrekkelijk smalle bronpijp en een standpijp daar bovenop door de zee de enige verbinding van het productieplatform met het reservoir en daar moet alles doorheen zodra er een BOP op de bron geplaatst is.
Om de ramp te begrijpen hoeven we in eerste instantie met de BOP geen rekening te houden, want het gas dat de fatale explosie teweeg bracht kwam buiten de bronpijp om uit de zeebodem rondom de bron. De casing deugde dus niet bij de cap-rock en dan vinden gassen onder enorme druk makkelijker dan olie hun weg naar het oppervlak der aarde. In elke oliereservoir zitten namelijk ook gassen en die komen altijd al met de olie samen in de bronpijp naar boven, maar dat is binnen het systeem en die gassen worden dan gescheiden en veilig afgefakkeld. Het gas dat buiten het systeem omhoog komt kan niet opgevangen en afgefakkeld worden en bij een in die situatie te verwachten outburst komt het gehele platform plotseling in een gaswolk te liggen en ontstaat er een enorme ontploffing. Tengevolge daarvan stierven elf mensen en verging het hele platform. Daarmee stortte de hele onderzeese installatie in en dat veroorzaakte de lekkage van olie. Uiteraard kon men de blow-out preventer niet meer aansturen, maar de BOP bleek bovendien ook niet te deugen.

Om de bron te dichten was het nodig om de casing alsnog deugdelijk te maken en de bronpijp eveneens te dichten. Tegen de oliedruk in kan dat niet, dus je moet buitenom naar de onderkant van de bronpijp en daar dan cementspecie door de oliedruk omhoog laten persen tot de hele bronpijp vol zit. Daarvoor moet een nieuw gat geboord worden en dat kost veel tijd, ongeveer negentig dagen als het mee zit en dus werkte men nogal paniekerig aan alternatieven die allemaal mislukten, totdat iemand op de gedachte kwam om de verwrongen standleiding dicht bij de zeebodem netjes af te zagen, zodat er een passende aansluiting gemaakt kon worden. Ook dat was niet ideaal, maar toen kon er een flens worden losgedraaid, waardoor een beter passende aansluiting kon worden gemonteerd. Dat had ook meteen al in de eerste week kunnen gebeuren en voor al dat wekenlange paniekgedoe, is ook de gepensioneerde commandant van de kustwacht, die aangesteld was om de boel te leiden, mede verantwoordelijk. Die had er ook de ballen verstand niet van en als een Amerikaan boven de dertig komt, leert ie nooit meer wat bij, want als je dan al in de lift zit gaat ie vanzelf verder omhoog.
Dat is tekenend bij dit soort situaties. BP heeft best bekwame ingenieurs in dienst die precies weten wat wel kan en wat niet, maar de mensen met verstand van het vak nemen niet de beslissingen. Dat doen zulke in een lift omhoog getrokken bureaucratische amateurs die in eerste instantie over de centjes, de zakelijke contacten en de financiƫle belangen gaan. Ingenieurs zeuren altijd en ze hebben vaak vuile handen. Daarom wordt er door de beslissers op ze neergekeken alsof ze een lagere biologische entiteit zijn.
Zo is de cultuur en iedereen weet al heel lang dat het een volkomen foute cultuur is die al vaak tot ongelukken en rampen geleid heeft.