Als er enige tijd geleden iets fout ging in de administratie van de overheid dan was het altijd duidelijk: De computer had fouten gemaakt.
Dat is veranderd.
Tegenwoordig is alles de schuld van Europa en telkenmale als er iets fout gaat met computers wordt er gezegd: "Dit had niet mogen gebeuren."
Tegenwoordig krijgt de computer dus niet meer de schuld, maar wat het gerommel in Eurozone betreft, zijn we nog niet zover. Zelfs "dit had niet mogen gebeuren" hoor je niet. Natuurlijk, dat is ook terecht, want de Eurozone is een goede zaak, al zijn er wel heel domme fouten gemaakt die niet hadden mogen gebeuren.
De leider van HET HELE VOLK, toen nog een bescheiden VVD-lid, stemde indertijd hartstikke voor, dat we de euro zouden krijgen en dat Griekenland er ook bij moest, hoewel de motie-Haan, waarin de kennis van nu zich reeds onverbloemd aandiende, een stuk verstandiger en voorzichtiger was, maar kamerbreed werd weggestemd.
Dat is op continentale schaal en landelijk komt het voor, maar natuurlijk wordt ons ook plaatselijk niets bespaard. Ik ken een geval, dat niet had mogen gebeuren, omdat een psychologe die op de middelbare school een pretpakket had gehad, direct na de universiteit wegens broodnood in zes weken werd omgeschoold, om hoofd van de automatisering bij een belangrijke vitale dienst te worden. Bij die Sociale Dienst is het onveranderlijk de gewoonte uitkeringsgerechtigden de schuld te geven, zelfs zonder de persoon in kwestie enig verwijt te maken, want tegen onterechte verwijten kan men zich verdedigen en dan wordt het vervelend. Indien er in de computer regelmatig iets mis gaat, d.w.z. dat er iets uitkomt wat niet de bedoeling was van de behandelende ambtenaren, dan wordt dat van hogerhand recidive van de cliënt genoemd, hetgeen draconisch wordt bestraft. Dan zegt het wijkteam wel dat zij het zo niet bedoeld hebben en dat zij bovendien de enige zijn die de computer opdrachten mogen geven en dat er dus iets fout gegaan is in de computer, maar dat telt niet. Bovendien gaat er nooit iets fout in de computer, maar met de computer. Bijvoorbeeld iemand die niet kan typen zal veel fouten maken en sommige computerprogramma's raken dan in de war. De computer is per definitie onschuldig en als de ambtenaren het ook niet gedaan hebben, althans niet expres of bewust, dan ligt het dus aan de cliënt, die nooit te horen krijgt: "dit het niet had mogen gebeuren."
Deze praktijk heeft zich verspreid naar andere overheidsdiensten. Als de computer politieagenten opdracht geeft verkeersovertreders een nekschot te geven, dan wordt dat uitgevoerd en het slachtoffer wordt niet gezegd dat dit nooit had mogen gebeuren. De zogenaamde computerfouten zijn namelijk altijd onomkeerbaar en niette corrigeren. Van het idee dat zoiets gecorrigeerd moet worden wordt men zenuwachtig. Net als bij een professioneel boekhoudprogramma kun je niet gaan doorstrepen in het werk dat eerder is verricht en in de boekhouding herstel je een fout door een corrigerende tegenboeking te doen, waarvan je een aantekening maakt. Het valt buiten de normale routine.
De computer weet het altijd beter, zelfs als er niets meer werkt, wat bij communicatie tijdens calamiteiten meer regel dan uitzondering is, omdat het kostbare systeem van geen kant wil deugen.
Nu heeft men dus onlangs toch ontdekt dat er iets fout kan gaan, omdat vreemde, onbevoegde elementen buiten medeweten van de officials met computers van de overheid kunnen "spelen". Er wordt ingelogd en wat gerotzooid met programma's en bestanden en de firma die verantwoordelijk is voor de beveiliging weet dat wel, maar praat er niet over, want dan wordt er geen geld meer verdiend met het uitgeven van veiligheidscertificaten.
Een andere firma die opdrachten van de overheid krijgt, publiceert geheime stukken, zoals de miljoenennota van 2011, die nog niet eens gedrukt is, on line. Wat horen we?
"Dit had niet mogen gebeuren."
Maar dat weten we toch allang?
Dan heb je ook websites van de overheid die prompt uitvallen, als er tien of meer bezoekers tegelijk zijn die iets willen uitzoeken. Als de overheid iedere keer moet zeggen: "dit had niet mogen gebeuren" schiet er geen tijd meer over om nog iets anders te doen of aan iets anders te denken. Daar is dus geen beginnen aan. Het werkt gewoon niet, ...klaar.
Wie een bedrijf heeft zorgt dat er met meer deugdelijke specialisten wordt gewerkt en lui die fouten maken wordt met opeisbare schadevergoedingen wat discipline bijgebracht. Dat doet de overheid niet.
Nu zou dat allemaal nog niet zo eg zijn, als het een speeltje was, waar geen aandacht aan besteed wordt, maar gewoonlijk worden er per falend project tientallen miljoenen uitgegeven, omdat alleen firma's met een gigantisch omzet zulke opdrachten krijgen, terwijl het door enkele schooljongens honderd keer sneller en duizend keer beter gedaan kan worden, tegen een vergoeding die vergelijkbaar is met die van de vakkenvullers in een willekeurige supermarkt. De bedrijven waar de overheid gebruik van maakt zijn de lui die denken dat je met extreem hoge prijzen vertrouwen wekt. Met de gedachte "goedkoop is duurkoop" in het achterhoofd trapt de overheid daar in, ondanks herhaalde rampzalige afloop. Er is kennelijk geen enkele kwaliteitscontrole. Deze praktijk geeft duidelijk aan waar het werkelijk om gaat. Men heeft de kennis niet in huis. Bij heel die gigantisch overheid is er niet eentje die ook maar bij benadering weet hoe een website in mekaar geschoven wordt en hoe je die voor een breed publiek, of voor een selecte gebruiker, veilig en toch toegankelijk kunt maken.
Het kan anders en dan kun je ook voor ieder miljoen dat er nu voor uitgetrokken wordt hooguit duizend euro rekenen. Derhalve geldt, ook in het zeldzame geval als alles goed gaat, nog steeds: Dit had niet mogen gebeuren.
Heel veel te duur is ook fout.
