25 nov 2011

Het ‘nee’ van Merkel ondermijnt de EU


De bondskanselier staat alleen in haar 'nee' tegen een ondersteunende rol van de ECB en tegen de uitgifte van euro-obligaties. Toch waarschuwen nu ook in Duitsland steeds meer deskundigen dat ze de eurozone in de afgrond stort door vast te houden aan discipline en gehoorzaamheid.
Eerst het bitter, dan het zoet. Zo kunnen we de voorstellen van de EU-commissie samenvatten die worden aangedragen om de schuldencrisis op te lossen. De gemeenschappelijke obligaties met gelijke rente voor alle eurolanden, de zogenoemde eurobonds zijn het zoet: daarmee is de gemeenschap dus aansprakelijk. Het bitter wordt gevormd door de strengere controles en zwaardere straffen voor schuldenlanden in overtreding. Je zou denken dat EC-voorzitter Barroso met dit programma ook bij Merkel kan scoren.
Niets blijkt minder waar. Hoewel de eurobonds speciaal werden omgedoopt tot stabiliteitsobligaties en hoewel het zoet pas moet worden opgediend als de bittere pil van de bezuinigingsmaatregelen is doorgeslikt, klinkt er vanuit Berlijn opnieuw een bekrompen ‘nee’. Merkel vond de discussie over eurobonds al "ongepast". En dat terwijl ze zelf opdracht heeft gegeven voor het haalbaarheidsonderzoek ernaar. De discussie hierover komt precies op het juiste moment. Intussen voeren de markten namelijk niet langer alleen de aanval uit op lidstaten met torenhoge schulden, maar ook op eurolanden als Oostenrijk en Nederland. Het is immers mede in het belang van Duitsland om deze belangrijke partners te beschermen.
Duitsland riskeert nog verder geïsoleerd te raken
Voor bondskanselier Merkel tellen echter uitsluitend discipline en gehoorzaamheid. Daarmee lijkt de onvermurwbare Merkel voorbij te gaan aan het feit dat steeds meer economen ervan overtuigd zijn dat de crisis uitsluitend kan worden overwonnen met beide oplossingen, te weten gemeenschappelijke obligaties en steunaankopen door de ECB.
Merkel riskeert hiermee niet alleen een nieuwe strijd met Barroso, die zich al langere tijd ergert aan de aarzelende koers van Duitsland. Ze loopt bovendien het risico dat Duitsland door haar opstelling nog verder geïsoleerd raakt. Nu al kan Merkel op niet meer dan een handjevol medestanders in Parijs, Den Haag of Helsinki rekenen. De Franse president Sarkozy bewaart in de strijd over de ECB al de nodige afstand.
Intussen is Duitsland zelf ook dubieus geworden: de Duitse federale begroting voor 2012 strookt zo helemaal niet met de harde bezuinigingskoers die Merkel preekt. Afgelopen woensdag hebben de markten voor het eerst hun twijfel aan de Duitse kredietwaardigheid laten blijken door de anders zo populaire Duitse staatsobligaties links te laten liggen.
Daarnaast zijn er nogal wat signalen dat de schuldencrisis zich verder toespitst. Als de eurozone uiteindelijk toch begint te wankelen en Angela Merkel iedere poging tot redding blijft blokkeren, zullen veel mensen beweren dat dit de schuld van Duitsland is. Daar zouden ze dan nog gelijk in hebben ook.

Geen opmerkingen: